Emlak vergisinin mükellefi; bina, arsa ve arazinin maliki (sahibi), varsa intifa hakkı sahibi (kullananlar), her ikisi de yoksa bina, arsa ve araziye malik gibi tasarruf edenlerdir. Paylı mülkiyet halinde malik olanlar, hisseleri oranında mükellef sayılıyorlar. Konut sahibi olanlar emlak vergisini yıl içinde iki taksit olarak ödeyebiliyor.
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’na göre emlak vergisi; Türkiye sınırları içinde bulunan bina ve arsa mülkleri için verilen bir vergi türüdür. Bina vergisi ve arazi vergisi olmak üzere ikiye ayrılan emlak vergisi, mülk sahipleri tarafından ödenir. Mülk sahibi yoksa arsa ya da binanın tahsis edildiği kişiler vergiyi ödemekle mükelleftir.
Eğer yeni bir ev ya da arsa satın alırsanız emlak vergilerinizi ödeyebilmeniz için önce emlak beyanında bulunmanız gerekir. Tapu Taşınmaz Beyan olarak adlandırılan bu işlemi, e-devlet üzerinden ya da ilgili belediyeye başvurarak gerçekleştirebilirsiniz. Başvuru için aşağıdaki belgelere sahip olmanız gereklidir:
● Mülk sahibinin nüfus cüzdanı fotokopisi,
● Bina ruhsatı,
● İskan yani yapı kullanma izin belgesi fotokopisi,
● Emlak bildirim formu
“Emlak vergisi nasıl ödenir?” sorusunun birkaç yanıtı bulunur. Emlak verginizi dilerseniz mülkünüzün bulunduğu belediyeye başvurarak havale ya da EFT yoluyla gerçekleştirebilirsiniz. Bazı belediyeler, web siteleri üzerinden de emlak vergisi ödemesi alır. Eğer belediyenizin web sitesinden ödeme yapılıyorsa ya da belediyeniz e-devlet üzerinden emlak vergisi ödemelerini kabul ediyorsa doğrudan internet üzerinden de emlak vergisi ödeyebilirsiniz.
Emlak vergisi tutarı, gayrimenkulün rayiç bedeli üzerinden hesaplanır. Her yıl değişkenlik gösteren emlak vergisi ücreti, resmi gazetede belirlenen zam oranları dikkate alınarak belediyeler tarafından belirlenir. Ödemeler de belirlenen bu tutarlar üzerinden gerçekleştirilir.
Emlak vergisi, düzenli olarak yılda iki kere ödenir. Vergilendirmenin ilk taksit süreci genellikle mayıs ayında, ikinci taksit süreci ise kasım ayında başlar. Emlak vergisi ödeme tarihleri her yıl değişkenlik gösterebilse de yıl ortası ve yıl sonuna doğru iki ödeme gerçekleşir. Emlak vergilerinizi belirtilen tarihler içinde ödemediğiniz takdirde cezalı bir şekilde ödeme yapmak durumunda kalabilirsiniz.
Emlak vergilerinizi ödeyemediğiniz ya da ödemeyi unuttuğunuz zamanlarda, biriken ödemelerinizi yapılandırarak daha kolay ödeme yapabilirsiniz. Vergi borçlarınızı sorgulamak ve yapılandırmak için tıpkı ödeme yaparken olduğu gibi gayrimenkulün bağlı olduğu belediyeye başvurabilir ya da e-devlet üzerinden vergi borcunuzu yapılandırabilirsiniz. Bu yapılandırma sonucu emlak vergisi borcunuzu 18 aya varan taksitlerle ödeyebilirsiniz. Ancak unutmamak gerekir ki yapılandırma süreçleri, belli tarihler içerisinde gerçekleştirilir. Bu nedenle emlak verginizi yapılandırmak istediğinizde son başvuru tarihlerini araştırmanız ve işlemlerinizi belirtilen tarihler arasında tamamlamanız gerekir.
Emlak vergisinden muaf olmak için emlak sahibinin hiçbir geliri olmaması en önemli şartlardan biridir. Bunun yanında geliri olmayan; emekli, dul, yetim, engelli, şehit ve gazi yakını ya da gaziler de emlak vergisi muafiyeti için başvuruda bulunabilir. Emlak vergisinden muaf olmak için ayrıca kişinin başka bir gayrimenkulu olmamalı, gayrimenkulünü daimi ikamet etmek için kullanmalıdır. Ayrıca gayrimenkul genişliğinin 200 metrekareden az olması da gerekmektedir. Tüm bunların yanında devlete ait kurumlar ve araziler için de vergi ödenmez. Yabancı devletlerin konsolosluk binaları, dini yapılar, baraj, askeri yapılar da emlak vergisinden muaf olan yapılar arasındadır.
