Erçel Gayrimenkul kurucusu Lüks konut danışmanı Erol Çelik, “Yabancılara konut satıyoruz, böylece Türkiye’deki doğrudan yatırım artmış oluyor!” diyor…
Ödemeler dengesinin finansmanında en önemli kalem kuşku yok ki doğrudan yatırımlar.
Diğer finansman kalemleri portföy yatırımları ve borçlanma.
Doğrudan yatırım önemli olmaya önemli de doğrudan yatırımın da daha fazla önemli olanı var.
Yani gerçek doğrudan yatırımdan söz ediyoruz.
Gerçek doğrudan yatırım; kazmayı toprağa vurup yepyeni bir tesis ortaya çıkarmak, yeni üretim yapmak, yeni istihdam sağlamak, yeni vergi oluşmasına katkıda bulunmak.
Bunun ötesinde mevcut tesislerin satın alınması ya da bu tür tesislere ortak olunması yoluyla döviz getirilmesi de doğrudan yatırım. Yani yerli sermayeli A firmasının yönetimindeki şirketin yabancı sermayeli B firmasına geçmesi… Tanım olarak bu da doğrudan yatırıma giriyor.
Yerli A firmasının sahip olduğu şirketi yabancı sermayeli B firmasının işletmesi kapasite artırılmıyorsa, yeni teknoloji getirilmiyorsa, üretim 100 birimden 110 birime çıkarılamıyorsa döviz getirilmesi dışında çok da önemli değil.
Son yıllarda doğrudan yatırımın en önemli kalemi haline gelen bir gayrimenkul gerçeği ile karşı karşıyayız. Ağırlıkla konuttan oluşan gayrimenkul satıyoruz, gelen para doğrudan yatırım başlığı altında yer alıyor.
Yani yabancılara konut satıyoruz, böylece Türkiye’deki doğrudan yatırım artmış oluyor!
Tamam, ödemeler dengesinin tanımı anlamında bu şekilde gelen dövizi başka kalemde göstermek belli ki mümkün olmuyor, kabul; ama başka ülke vatandaşlarına yönelik konut satışlarının Türkiye’de yapılmış yatırım gibi görünmesi de doğrusu tuhaf kaçıyor.
Aslında daha tuhafı, giderek önemli bir kısmı konut satışından oluşan doğrudan yatırımlarındaki bu gerçeği görmezden gelerek yabancıların Türkiye’deki yatırımlarım sürekli artırdıklarım söylememiz oluyor.
Yabancıların Türkiye’de gayrimenkul alımına hız vermelerini tetikleyen iki etken var.
Birincisi, Türk parasının son yıllarda hızla değer yitirmesi. Aynı tutarda dövizle üç beş yıl önceye göre çok daha iyi gayrimenkul almak mümkün oldu.
Gayrimenkul alarak kaç kişi Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı hakkı kazandı bilmiyoruz ama vatandaşlık hakkı elde etmenin daha kolay hale getirilmesi de yabancı ilgisini artırmış olabilir.
Daha önce bir milyon dolarlık gayrimenkul alana vatandaşlık hakkı veriliyorken, bu tutar geçen yılın eylül ayında 250 bin dolara düşürüldü.
EROL ÇELİK
Lüks Konut Danışmanı, Broker, Mimar, Kentsel Dönüşüm Uzmanı
